Knokke-Heist is problemen met computergestuurde sluizen in Zeebrugge grondig beu

Door fouten in het peilbeheersingssysteem dat de sluizen op het Leopoldkanaal in Zeebrugge automatisch aanstuurt,  werd in de loop van zondagavond 13 oktober op een aantal plaatsen in de Zwinregio en het Meetjesland het alarmpeil voor overstroming bereikt. Maandagvoormiddag heeft het bestuur van de Oostkustpolder op het grondgebied van Knokke-Heist en Damme dan ook in allerijl meteen 4 reusachtige noodpompen ingezet, meer specifiek 2 op de Zwinnevaart, 1 op de Zuidwatergang en 1 op de Noordwatergang om overstromingsgevaar in de regio te vermijden.

Omdat de problemen met het peilbeheersingssysteem niet alleen zorgen voor landbouwschade maar ook de veiligheid van een groot deel van de bevolking van Knokke-Heist, Damme, Brugge, Maldegem en Sint-Laureins ernstig in gevaar brengen, zal het gemeentebestuur van Knokke-Heist bij Minister-President Kris Peeters, de bevoegde Ministers Hilde Crevits en Joke Schauvliege en de directie van nv Waterwegen en Zeekanaal aandringen om de nodige maatregelen te nemen om een meer betrouwbare waterhuishouding in de regio te garanderen. De factuur van de Oostkustpolder voor het inzetten van de noodpompen , (kostprijs 40  EUR per uur per pomp), is Knokke-Heist dit keer van plan niet zelf te betalen maar over te maken aan de nv Waterwegen en Zeekanaal die deze onnodige kosten heeft veroorzaakt. 

Afwatering van 30.000 hectare polders via Leopoldkanaal

Het Leopoldkanaal staat in voor de afwatering van de poldergebieden van de Zwinstreek en het Meetjesland. Meer dan 30.000 hectare, waaronder de gemeenten Knokke-Heist, Damme, Brugge, Maldegem en St.-Laureins, zijn voor hun afwatering, via het Leopoldkanaal, rechtstreeks op de Noordzee aangewezen. Het lozingspunt op de Noordzee bevindt zich vlakbij de scheepvaartsluis in Zeebrugge.

Er kan enkel bij laagtij op zee geloosd worden. Aangezien er per etmaal tweemaal vloed en tweemaal eb is en er enkel bij laagtij op zee kan geloosd worden, kan er  in 24 uur tijd maximaal twee keer water uit het hinterland op zee worden geloosd.

Per tijbeweging beschikt Waterwegen en Zeekanaal over ongeveer 6 uren om het polderwater kwijt te raken, nl. vanaf enkele uren voorafgaand aan het laagste zeepeil (eb) tot enkele uren daarna. Per etmaal kan er dus in normale omstandigheden (zonder storm of ongunstige tijen) ongeveer 12 uren water geloosd worden. 

In 4 dagen 5 ebtijen onbenut

Op basis van het peilverloop van het Leopoldkanaal bleek  dat er zowel op donderdag 10 oktober als op vrijdag 11 oktober Waterwegen en Zeekanaal NV telkens slechts eenmaal overtollig water uit het hinterland liet lozen  op zee. Bovendien werd er tijdens het weekend helemaal geen water geloosd. In totaal zijn er dus in die 4 dagen 5 tijen onbenut gebleven om water te lozen op zee op een totaal van 8 bruikbare ebtijen. Daarenboven kregen de gemeenten rond het Leopoldkanaal de voorbije 4 dagen nog eens 115 mm regen te verwerken. Dit is al de helft meer dan hetgeen men normaal in de hele maand oktober mag verwachten. Dit alles heeft natuurlijk zware gevolgen voor de waterhuishouding in de Polders. Vandaar dat de Oostkustpolder hun mobiele pompen vervroegd moesten inzetten.

Onbetrouwbaar peilbeheerssysteem

Het Leopoldkanaal wordt beheerd door de NV Waterwegen en Zeekanaal (W&Z). Toen de sluizen nog 24 uur op 24  bewaakt werden, zijn er nooit problemen geweest. De sluismeesters openden en sloten de sluizen plichtsgetrouw telkens de omstandigheden het toelieten, dit was de regel.

Sedert enkele jaren is de peilbeheersing op het Leopoldkanaal (hetzelfde geldt voor het Schipdonkkanaal) geautomatiseerd. Die automatisatie houdt in dat er permanent peilen worden gemeten, meer bepaald in Maldegem en in Zeebrugge, en dat de sluisbewegingen daarop worden gestuurd. Vanaf een gegeven (hoog) peil gaan de sluizen open (rekening houdend met het zeepeil) en daarna opnieuw dicht.

Er doen zich echter regelmatig fouten voor. Dit blijkt niet alleen uit de peilgegevens van 11, 12 en 13 oktober maar ook uit eerdere grafieken. Soms zwaaien de sluizen zelfs open bij vloed zodat zeewater het Leopoldkanaal binnenstroomt.  Aangezien het peilbeheerssysteem op het Leopoldkanaal onbetrouwbaar blijkt, vragen het bestuur van de Oostkustpolder en betrokken gemeenten en steden rond het Leopold kanaal zich ongerust af welke calamiteiten hen binnenkort nog allemaal boven het hoofd hangen. Vandaar dat ze de nu de alarmbel luiden bij de Vlaamse overheid en de nv Waterwegen en Zeekanaal in de hoop dat die hun verantwoordelijkheid opnemen om efficiënter te anticiperen op eventuele computerproblemen.